Коронарлық артериялардың рестенозы кезіндегі PON1, CYP2C19 гендері полиморфизмінің ассоциациясы

Бодаубай, Роза

Главная
→
Диссертации/Авторефераты
→
Докторские
→
Просмотр элемента

Коронарлық артериялардың рестенозы кезіндегі PON1, CYP2C19 гендері полиморфизмінің ассоциациясы

Бодаубай, Роза

URI: http://repoz.kgmu.kz/handle/123456789/671

Дата: 2021

Аннотации:

Соңғы жылдарда жүрек-қантамыр жүйесінің аурулары (ЖҚТЖ) әлем бойынша тұрғындар өлімінің себептерінің ішінде жетекші орынды иеленуде. Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының (ДДСҰ) мәліметіне сәйкес, 2015 жылы жүректің ишемиялық ауруы (ЖИА) 8,76 миллион өлімнің себебі ретінде тіркелген . ДДСҰ-ның болжамы бойынша 2030 жылы 23,6 млн адам ЖҚТЖ ауруларынан қайтыс болады, соның ішінде өлім көрсеткішінің бірден бір себебі жүректің ишемиялық ауруы және инсульт болып табылады. ЖИА-ның себебінен еңбекке жарамды тұрғындардың мүгедектенуі және өлім көрсеткішінің ұлғаюы коронарлық атеросклерозды ерте анықтау және алдын-алудың өзектілігін көрсетеді. Қазақстанда да, барлық әлем елдеріндегідей жүрек-қантамыр патологиясы бойынша аурушаңдықтың деңгейі өсуде, бұл бір жағынан аурушаңдықты анықтаудың жақсаруымен және скринингтік тексерілу сапасының жоғарлауын көрсетсе, басқа жағынан – медициналық қызмет сапасының және қолжетімділігінің төмен болуымен байланысты. Қазақстанда шамамен екі миллионға жуық ЖҚТЖ ауруымен зардап шегетіндер тіркелген. Бұл дегеніміз экономикалық белсенді тұрғындардың 12% құрайды. ДДСҰ мәліметі бойынша 2017 жылы Қазақстанда ЖИА-нан өлім көрсеткіші 100 000 тұрғынға шаққанда 182,60 құраған. Бұл аталған жағдайлар ЖИА ауруын емдеудің инновациялық емдеу тәсілдерін өңдеуге жаңа бағыттың пайда болуына әкелді. Нәтижесінде коронарлы баллонды ангиопластиканы енгізу іске асырылып, алғаш рет 1977 жылы клиникалық тәжірбиеде қолдана бастады және де стенттеу әдістемесін ойлап табуға негіз болды. Алайда, коронарлы ангиопластиканың және стенттеудің негізгі мәселесінің бірі рестеноздың дамуы және оның 15-57% жағдайда анықталуы болды. Рестеноздың дамуы негізінен стент имплантациясынан кейінгі алғашқы үш ай ішінде дамиды деп есептелінеді, бұл жағдайда үшінші және төртінші айлар арасындағы айырмашылық 3% аспайды. Қазіргі таңда, стенттеуден кейінгі рестеноз даму қаупінің жоғарлауында генетикалық факторлардың ролі туралы болжам белсенді түрде зерттелуде. Оларды ішінде, бүгінгі таңда гемостаз жүйесінің, қабыну жүйесінің, ренин-ангиотензин жүйесінің және азот оксидінің эндотелиальды синтаза жүйесінің гендерінің полиморфизмінің ролі. Қазіргі таңда ТаКА дан кейінгі коронарлық артериялардың рестеноздануының дамуының гендік-предикторларын анықтауға бағытталған ірі масштабты бірқатар зерттеу бағдарламалары белгілі: GENDER (Genetic Determinants of Restenosis), CAPARES (Coronary AngioPlasty Amlodipine REStenosis Study), RESEARCH, ISAR-STEREO-2 (Strut thickness effect on restenosis outcome)

Описание:

Заболеваемость ИБС в Республике Казахстан в последнее время имеет тенденцию к неуклонному росту. В 2011 году в Казахстане было зарегистрировано 51 974 новых случая ИБС. Ишемическая (коронарная) болезнь сердца (ИБС) – заболевание, обусловленное недостаточностью кровоснабжения сердечной мышцы. Развитие современной медицины привело к возникновению новых, уникальных методов лечения ИБС – таких как ангиопластика и стентирование коронарных сосудов. Эндоваскулярные методы лечения, такие как стентирование коронарных артерий, получили широкое распространение в лечении ИБС, однако рестенозирование в стенте является главным ограничением эффективности этого метода, и даже применение стентов с лекарственным покрытием не решило проблему окончательно. Учитывая широкое распространение стентирования коронарных артерий в лечении ИБС, несомненно, актуальным является поиск новых предикторов развития рестеноза в стенте. Существуют основания считать, что генетические факторы, такие как полиморфизм генов, кодирующих некоторые ферменты и рецепторы, играют роль в увеличении риска развития рестеноза. В настоящее время известен ряд масштабных программ GENDER (Genetic Determinants of Restenosis), CAPARES (Coronary AngioPlasty Amlodipine REStenosis Study), RESEARCH, ISAR-STEREO-2 (Strut thickness effect on restenosis outcome), направленных на изучение генетики рестенозов. Развитие рестеноза в стенте также может косвенно зависеть от полиморфизмов в генах системы гемостаза, ренин-ангиотензиновой системы и антиоксидантной системы. Ген PON1 локализован на длинном плече хромосомы 7 (7q21.3–q 22.1), он состоит из 27 тысяч пар нуклеотидов и содержит девять экзонов. В настоящее время выявлено 198 однонуклеотидных замен, в том числе 7 в промоторной и 5 в кодирующей областях гена PON1. Из всех полиморфных вариантов гена PON1 наибольшее клиническое значение имеют полиморфизмы L54M (rs854560) и Q192R (rs662). Ген CYP2C19 имеет девять экзонов и является высоко полиморфным, с более чем 25 вариантами аллелей (они отмечаются звездочками *), зарегистрированными в настоящее время в комитете по Номенклатуре аллелей цитохрома Р450 (http://www.cypalleles.ki.se/CYP2C19.htm). Дополнительно проанализированы и другие сайты (clinvar, dbsnp, pharmgkb, drugbank и др.) Так, проведен анализ с использование алгоритма в среде R statistics базы SNPedia на наличие вариаций гена PON1, CYP2C19, как предиктор риск развития ИБС и рестеноза коронарных артерии. Были получены данные распределения в различных популяциях следующих аллелей - L54M (rs854560) и Q192R (rs662) rs12248560, rs41291556, rs41291556, rs72552267, rs4986893, rs4244285, rs72558186 (А) представляет собой SNP CYP2C19, rs56337013.

Показать полную информацию